Jak Samoobrona i PiS przejmowały wyborców SLD. Wybory od 2001 roku

Kiedy 22 lata temu Platforma Obywatelska i Prawo i Sprawiedliwość po raz pierwszy stanęły do wyborczej rywalizacji, w naszym okręgu lepszy wynik uzyskała ta pierwsza partia. Ale choć potem miała znaczniejsze od PiS poparcie wyborców, nigdy nie zdobyła więcej niż trzy sejmowe fotele.

We wrześniu 2001 roku na PO zagłosowało prawie 23 tys. wyborców (8,88 proc.), co pozwoliło jej zdobyć jeden mandat, obsadzony przez Ireneusza Niewiarowskiego. PiS-owi zaufało jedynie 12 359 (4,78 proc.) spośród głosujących i na miejsce w Sejmie musieli poczekać jeszcze cztery lata.

2001 należał do lewicy...

Oceniając ten wynik, nie wolno zapominać, że żadna z tych partii nie miała wtedy jeszcze nawet roku, bo Platforma powstała w dziewięć a PiS zaledwie cztery miesiące przed wyborami. Był to bowiem czas największych sukcesów Sojuszu Lewicy Demokratycznej, który razem z Unią Pracy zgarnął wtedy w naszym okręgu pięć mandatów, a więc tyle, ile ma dzisiaj Prawo i Sprawiedliwość. Posłami SLD-UP z Konina byli wówczas: Józef Nowicki, Marek Pol, Tadeusz Tomaszewski, Marian Marczewski i Bronisław Dankowski. W tym samym roku pierwszych reprezentantów w parlamencie dorobiła się natomiast Samoobrona Rzeczpospolitej Polskiej. Jej reprezentantami z Konina byli Alfred Budner i Zdzisław Jankowski. Dziewiąty mandat uzyskał wtedy Czesław Cieślak z PSL.

Był to jedyny raz, kiedy frekwencja w naszym okręgu (47,82 proc.) była wyższa, niż w całym kraju (46,29 proc.). Przy czym pamiętać należy, że w 2001 roku głosowanie w okręgu nr 37, który obejmował (i nadal obejmuje) powiaty byłego województwa konińskiego (kolski, koniński (w tym miasto Konin), słupecki i turecki) oraz gnieźnieński, średzki, śremski i wrzesiński, odbyło się po raz pierwszy. Wcześniej okręgiem wyborczym było bowiem nasze województwo, toteż po jego likwidacji w wyniku reformy administracyjnej zmieniono również obszar okręgu wyborczego.

...a 2005 do Samoobrony

Wybory w 2005 roku mniej nas obeszły, bo wzięło w nich udział zaledwie 38 proc. uprawnionych (w całej Polsce - 40,57     proc.), a najwięcej głosów (45 136, czyli 20,70 proc.) oddano na... Samoobronę, którą w polskim Sejmie w latach 2001-2005 reprezentowali Alfred Budner, Józef Pilarz i Andrzej Ruciński. PiS i PO zdobyły poparcie niewiele mniejsze, bo na pierwszą głosowało 42 936 (19,69 proc.) wyborców, a na drugą 40 948 (18,78 proc.). W mandatach rezultat był remisowy, bo każda z tych formacji uzyskała po dwa miejsca w polskim parlamencie: z PO (po raz pierwszy) Tomasz Nowak i Paweł Arndt, a z PiS Adam Hofman i Zbigniew Dolata (pierwszy z nich na załączonym zdjęciu w środku, drugi - po lewej).

Choć w Koninie PiS był dopiero trzeci, to w skali kraju zdobył poparcie umożliwiające mu sformowanie rządu, ale już dwa lata później doszło do rozwiązania Sejmu i wyborów przedterminowych. Frekwencja znów podskoczyła, bo PiS zmobilizował swoich przeciwników. Zarówno w skali całego kraju, jak i w okręgu nr 37 do urn poszła ponad połowa uprawnionych (odpowiednio 53,88 i 50,78 proc.).

Platforma górą

Tym razem wyniki w naszym okręgu były podobne jak w całej Polsce: pierwsze miejsce zajęła Platforma Obywatelska, która uzyskała poparcie ponad jednej trzeciej wyborców (101,7 tys.) i mandaty poselskie dla Tomasza Nowaka, Pawła Arndta i Ireny Tomaszak-Zesiuk. Choć na PiS głosowało o 14 692 osób mniej, również zdobyło trzy mandaty dla Witolda Czarneckiego (na zdjęciu po prawej), Adama Hofmana i Zbigniewa Dolaty. Wciąż przyzwoity wynik uzyskał komitet Lewica i Demokraci (koalicja SLD, SDPL, PD i UP), który dzięki 51 896 głosom (17,4 proc.) uzyskał dwa mandaty dla Tadeusza Tomaszewskiego i Elżbiety Streker-Dembińskiej. Jeden fotel sejmowy przypadł natomiast PSL, które reprezentował Eugeniusz Grzeszczak.